Hayatını kaybeden hastalara yapılan otopsiler koronavirüsün neden ölümcül olduğunu ortaya koyuyor. COVID-19, sadece akciğere değil, bütün organlara zarar veriyor. En son bulgular tiroitlere bile zarar verdiğini ortaya koydu.
Koronavirüs salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı Türkiye'de 14 bini, dünya genelinde ise bir buçuk milyonu geçti. Kronik rahatsızlıkları bulunanlar için risk çok daha fazla.
En çok ölüm akciğer iltihabından
Hayatını kaybedenlerin otopsi bulguları virüsün vücutta neden olduğu tahribatı ortaya koyuyor. Yeni tip koronavirüs vücudumuza girdiğinde önce boğazda enfeksiyon oluşuyor. Bağışıklık sistemi yetersiz kalınca akciğere iniyor. Ardından zatürre oluşturuyor. Hastalar çoğu zaman solunum yetmezliğinden dolayı yaşamını yitiriyor. Ölümle sonuçlanan vakalardan en çok görünen bulgu akciğer iltihabı.
"Tiroitlerde bile zararı ortaya çıktı"
Ancak virüsün etkileri sadece akciğerle sınır değil. Adli Tıp Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Alkan, otopsi bulgularına göre; beyin, böbrekler, karaciğer, kalp gibi birçok organda hasar oluştuğunu söyledi: "En büyük hasar akciğerlerde oluştu ve insanlar nefes alıp verme zorluğu çektiler ama en son geçen hafta tiroitlerde bile zararı ortaya çıktı. Bütün organlar az ya da çok etkilendi.
Kandaki pıhtı organların çalışmasını engelliyor
Yeni tip koronavirüsün organların doğru çalışmasını olumsuz etkilenmesinin sebebi kanda oluşan pıhtı. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Selen Yurdakul, hayatını kaybedenlerin yüzde 40'ının ölüm sebebinin kalp kaynaklı olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Damarlarda damarların iç tabakasında endetol dediğimiz hücrelerden oluşan bir tabaka var, en iç yüzeyi. Yeni tip koronavirüs dediğimiz virüs, endetol tabakasına oturuyor, orada kalıyor ve damarlarda ciddi hasar yapıyor. Hatta bu hasar sebebiyle COVID-19 enfeksiyonu sırasında özellikle hastanede yatarak ağır geçiren hastalarda damar tıkanmaları, ani enfarktüsler, kalp krizi ortaya çıktı. Hastanede yatan hastaların yüzde 40'ı neredeyse kalp kaynaklı sebeplerden vefat etti COVID-19 enfeksiyonu sırasında." Damarlardaki pıhtı ve tıkanmalar doku kaybına neden oluyor. Organlar, oksijen yoksunluğu yüzünden zarar görüyor.
Hasta koronavirüsü yense bile risk devam ediyor
Kardiyoloji Uzmanı Yurdakul, akciğer dışında en çok zarar gören organın kalp olduğunu anlattı:
"Kritik yerlerde olduğu zaman bu doku ölümleri geri dönüşümsüz hasar şeklinde oluyor. Örneğin bir kalp kasında ölüm olduğu zaman; örneğin COVID-19 nedeniyle bir koroner damarda tıkanma, pıhtı oluşumu yani kalp krizi enfaktüs olduğu zaman kalpte o damarın beslediği kas ölüyor. Eğer çok çabuk müdahale edilemez ise bu geri dönüşümsüz ölüm oluyor yani bu bölge kasılmıyor ya da ters yönde kasılıyor bu da uzun dönemde kalp yetersizliğine neden oluyor." Yurdakul, hastalık atlatılsa bile virüsün vücutta bıraktığı izlerin risk oluşturmaya devam ettiğini şöyle anlattı:
"Hasta negatifleşip enfeksiyonu atlattıktan yani iyileştikten sonra da bazı şikayetler olmaya başladı. 2 ay 3 ay sonra bile ani rahatsızlıklar ortaya çıkmaya başladı. Özellikle kalp ile ilgili rahatsızlıklar bunlar. Kalp yetmezliği ortaya çıkabiliyor, ani damar tıkanmalarına yol açabiliyor."
En etkili kural: Maske, mesafe ve temizlik
Virüsün zararlı etkilerinden korunmanın en iyi yolu maske-mesafe-temizlik kuralına ve alınan tedbirlere uymak.
