Normalleşme adımlarının atıldığı dönemde uygulanacak tedbirler gereği; uçak, tren, otobüs, metro ve dolmuş gibi toplu ulaşım araçları, günde en az 8 saatte bir su ve deterjanla temizlenecek.
Sağlık Bakanlığınca, koronavirüs salgını sonrası normalleşme sürecinde halka açık alanların temizlik ve dezenfeksiyonu kapsamında, hizmet vermeye başlayacak sektörlerle ilgili tedbirlerin nasıl olacağına ilişkin Bilim Kurulu'nun önerileri doğrultusunda rehber hazırlandı.
TOZ ÇIKARAN FIRÇALAR KULLANILMAMALI
Yer ve yüzeylerin temizliğinde nemli silme-paspaslama yönteminin tercih edilmesi gerektiği belirtilen rehberde, alınacak tedbirler şöyle sıralandı:
"Toz çıkaran fırça ile süpürme işlemlerinden kaçınılmalı.
Yer temizliğinde su ve deterjan ya da sabun kullanılmalı.
Eller ile sık dokunulan yüzeylerin temizlik ve dezenfeksiyonu için su ve deterjan ile temizlik yapıldıktan sonra onda bir oranında sulandırılmış çamaşır suyu veya klor tablet kullanılmalı.
Temizlik bezleri kullanım alanına göre ayrılmalı ve her kullanım sonrası uygun şekilde temizlenmeli. Yıkanabilen, tekrar kullanılan temizlik malzemeleri 60-90 derecede yıkanmalı. Paspas başlıkları su içerisinde bekletilmemeli.
EL DEĞMEYEN ALANLARIN DEZENFEKSİYONU GEREKLİ DEĞİL
Temizlik, temiz alandan kirli alana doğru yapılmalı. Temizlikte oluşan atıklar evsel atık olarak toplanmalı.
Yerlerin, yolların, caddelerin, sokakların ve açık havanın dezenfeksiyonunun hastalığın bulaşmasını ve yayılmasını engellemede rolü yoktur. Bu nedenle el değmeyen bu tür alanların dezenfeksiyonu gerekli değil. Bu alanların (yerler, yollar, caddeler, sokaklar) su ve deterjanla temizliği yeterli.
Temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri sırasında kuru süpürme veya yüksek basınçlı su veya kimyasal püskürtme, aerosol oluşumuna neden olduğundan bu tür uygulamalardan kaçınılmalı.
Dezenfektanların fazla kullanımı uygulayıcı ve çevre için toksik olduğundan, gereksiz kullanılmamalı.
Dezenfektan ile deterjan kimyasal maddeler karıştırılmamalı, iyi havalanan alanlarda hazırlanmalı, güneş görmeyen ve serin alanlarda muhafaza edilmeli."
ELEKTRONİK ALETLER İÇİN SİLİNEBİLİR KILIF KULLANIMI
Elektronik aletlerinin temizliğine ilişkin de dokunmatik ekranlar, klavyeler, bilgisayar ekranları, tabletlerin önce nemli bezle silinerek temizlenmesi gerektiğine işaret edilen rehberde, dezenfeksiyon için en az yüzde 70'lik alkol kullanılabileceği ve yüzeyde en az 1 dakika kalmasının sağlanmasının uygun olduğu ve elektronik aletler için silinebilir kılıfların kullanılabileceği belirtildi.
HALKA AÇIK TUVALETLER SIK TEMİZLENMELİ
Halka açık, çok kişinin kullandığı tuvaletler ve lavaboların temizliğinin sık yapılması, temizlik kontrollerinin de kayıt altına alınması gerektiğinin altı çizildi. Bu alanlarda temizlik sonrası onda bir oranında sulandırılmış çamaşır suyunun dezenfeksiyon amaçlı kullanılmasının önemi vurgulandı.
TOPLU ULAŞIM ARAÇLARI 8 SAATTE BİR TEMİZLENECEK
Uçak, tren, otobüs, metro ve dolmuş gibi toplu ulaşım araçlarının, bu araçların yüzeyleri ve bu araçlarda yer alan her türlü araç, gereç ve eşyanın temizliğinin, araçların kullanımda olmadığı dönemde, günde en az 8 saatte bir ve gün sonunda olmak üzere su ve deterjan ile yapılması gerektiğine dikkat çekilen rehberde, şu önerilerde de bulunuldu:
"Yüzeyler, su ve deterjan ile yıkanmalı veya temizlik ürünü içeren solüsyonlu ıslatılmış bezle silinmeli.
Diğer her türlü eşya, araç ve gereçlerin özellikle ellerle sık temas edilen yüzeyleri, temizlik ürünü içeren solüsyonla ıslatılmış bezle silinmeli. Ancak gerekli hallerde onda bir oranında sulandırılmış çamaşır suyu kullanılmalı.
Dezenfektanlar yolcu olmadığı durumlarda kullanılmalı ve sonrasında yarım saat kuruyana ve koku çıkana kadar havalandırılmalı."
KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI
Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE) kullanımı ve el hijyeni kapsamında da rutin çevre temizliği yapan personelin iş forması ve ihtiyaç oldukça iş eldiveni ile çalışmasının uygun olduğu aktarılan rehberde, kullanılacak deterjan-dezenfektanın özelliğine göre maske, gözlük/yüz koruyucu gibi kişisel koruyucu ekipmanların kullanılabileceğine işaret edildi.
ELDİVEN KULLANIMI SONRASI 20 SANİYE SÜREYLE EL HİJYENİ SAĞLANMALI
Kirli eldivenli ellerle diğer yerlere dokunulmaması, eldivenlerin işlem bittikten sonra çıkarılması ve çöpe atılması gerektiğine dikkat çekilen rehberde, "Eldiven çıkarıldıktan sonra mutlaka 20 saniye süreyle su ve sabunla yıkayarak el hijyeni sağlanmalı. Yıkanamadığı durumlarda eller gözle görünür derecede kirli olmamak kaydıyla alkol bazlı el antiseptiğiyle ovalanmalı. İş forması kirlendikçe ve günlük olarak yıkanmalı. Yoğun kirlenme olabilecek işlemlerde iş forması üzerine önlük giyilmeli." şeklindeki tedbirler yer aldı.
