Bolu Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Veteriner Hekim Mehmet OK Kurban Bayramının yaklaşması sebebiyle dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında açıklama yaptı.
Ok yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi;
Kurban dini, sosyal, ekonomik ve halk sağlığı boyutları olan bir ibadettir. Hayvanların kurban olarak kesilebilmesi için, koyun ve keçinin bir, sığır ve mandanın iki, devenin ise beş yaşını doldurmuş olması gerekir. Kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Hayvanların yaş ve diğer bilgilerinin sorgulanması için Tarım ve Orman Bakanlığının
HaySag telefon uygulaması kullanılabilmektedir. En iyi yaş tespiti diş gelişimine bakarak tayin edilir.
Sığır ve mandaların iki yaşını tamamlayıp tamamlamadığını ve üç yaşına girdiğini anlamak için iki ön kesici süt dişlerinin yerini kalıcı dişlerin alması gerekir. Özetle sığır veya mandanın alt çenesinin önünde gelişimini tamamlamış iki kalıcı kesici dişin bulunması o hayvanın kurban olabileceğini göstermektedir. Koyunların dış görünüşüne bakılarak, erişkin bir koyun kadar olması kurban edilebilmesi için yeterli sayılmıştır. Keçilerin kurban edilebilmesi için bir yaşını doldurmuş olması gerekir.
KESİM
Kurbanlık hayvanlar, çalışma izni almış kesimhaneler ( mezbahane ) ile Kurban Hizmetleri Komisyonları ve Belediyelerin belirlediği kesim yerlerinde; köylerde ve belirlenmiş kesim yeri bulunmayan yerlerde ise cadde, sokak ve parka bakmamak kaydıyla kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye zarar vermeyecek şekilde ehil kişilerce kesilmelidir. Cadde, sokak ve park gibi kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kesimleri yapılamaz. Zoonozlar, hayvanlardan insanlara bulaşan ve halk sağlığı yönünden büyük önem taşıyan bakteri, virüs, parazit ve mantarların yol açtığı hastalıklardır. Tüberküloz (verem), bruselloz (Malta humması), şarbon, toksoplazmoz, tenyazis (şerit), kist hidatid Kurban Bayramı ile ilişkili olabilecek zoonoz hastalıklardır. Hasta hayvanlardan elde edilen besinlerle veya doğrudan temasla bulaşabilen bu hastalıkların görülme sıklığı kurban bayramlarında yaklaşık %30 oranında artar.
Kurban keserken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
- Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için hayvanın yemek ve nefes borularıyla, iki atardamarından en az birinin kesilmesi gerekir. Bu şekilde yapılan bir kesim sırasında, hayvanın omuriliğinin kesilmesi mekruhtur.
- Çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır.
- Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet edilmemelidir. Bu nedenle hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve hızlı davranılmalıdır. Hayvanın canı çıkmadan başının gövdesinden ayrılmamasına özen gösterilmelidir.
- Hayvanların bir diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına azami özen gösterilmelidir.
- Kurbanlık hayvan kesiminde kullanılacak bıçaklar yeterince keskin olmalıdır.
- Gerekli dini merasim olarak vekâlet verme, tekbir ve besmeleden sonra kesim yapılmalıdır.
- Kesim, ani ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmeli, hayvana ıstırap verilmemelidir
ETLERİN DİNLENDİRİLMESİ
Kurbanlık hayvanlardan elde edilen etler, sıcak ve taze olduğu için 14-20 C’de 5-6 saat dinlendirilmeli ve daha sonra tüketim amacına göre sınıflandırılmalıdır. Kıymalık, kızartma ve haşlamalık etler ayrılmalıdır. Kullanım miktarlarına göre ambalajlanmalı ve +4 C’de soğutulmalıdır. Sıcak etler oda sıcaklığında dinlendirilmeden soğutucuya konursa, etlerdeki kasılmadan dolayı iç ısı yeterince düşmez ve et sıcak kalır. Bu şekilde yeşillenip kokuşan etler tüketilmemelidir.
ETLERİN SAKLANMASI
- Taze etler buzdolabında bir hafta bozulmadan tazeliğini muhafaza eder. Uygun büyüklüklerde ambalajlanıp buzlukta bir ay, şoklandıktan sonra -18 C’de 6 ay saklanabilir.
- Etlerin diğer bir saklama şekli de kavurma yapmaktır. Kavurma yapılan etler uygun şartlarda bir yıl saklanabilir. Etlerin daha uzun süre saklanması bozulmaya, besleyici değerinin azalmasına, lezzet ve aroma kaybına neden olur.
- Kullanılan ambalaj malzemeleri ve kaplar gıdalara uygun olmalıdır. Bu malzemeler gıdalar için üretilmiş olmalı, zararlı kimyasal maddeler içermemeli, bu kaplarla zararlı maddelerin koku ve kalıntısı etlere geçmemelidir.
Bu vesile ile tüm milletimizin Kurban Bayramını kutlar; huzurlu, güzel bir bayram geçirmemizi dilerim.
